مشخصات

کشور  ایران
استان اصفهان
شهرستان شهرضا
بخش مرکزی
جمعیت  159 هزار نفر
مساحت ۲۸۲۰ کیلومترمربع
زبان گفتار فارسی
مذهب شیعه
ارتفاع از سطح دریا ۱٬۸۲۵ متر
شرایط آب و هوا بخشی جلگه ای و بخشی دارای آب و هوای خشک
پیش شماره تلفن ۰۳۱
شناسه ملی خودرو  ایران ۲۳ د - ۵۳ ط
ره آورد ماست و کشک و خامه و فرش و منداب و گیوه و کتیرا همچنین انار و بادام، سفال و سرامیک، کتیرا، روغن حیوانی، بادام، کشمش، کشک، نخود و ...

شهرضا جزو شهرستان‌ های استان اصفهان می باشد که در ۷۰ کیلومتری جنوب غربی اصفهان قرار گرفته است. شهرضا از سمت شمال به اصفهان، از سمت غرب به شهرستان سمیرم، از سمت  شرق به شهرستان جرقویه و استان یزد، از سمت جنوب شرقی به استان فارس، از سمت جنوب به شهرستان سمیرم و از سمت جنوب غربی به استان چهار محال و بختیاری منتهی می‌ گردد. جمعیت این شهرستان بر طبق آخرین سرشماری که  در سال 1397  انجام شدبرابر با 159 هزار نفر بوده و مساحت آن هم به صورت تقریبی به ۲۸۲۰ کیلومترمربع می‌ رسد. قدمت شهرضا مربوط به دوران ایران باستان میشود. طبق اسناد تاریخی این شهرستان دارای دوران پرفراز و نشیبی بوده و تغییرات زیادی را در دوران تاریخ حیاتش متحمل گردیده است؛ در ابتدا شهرضا روستایی کوچک به حساب می آمد که به وسیله چند حصار احاطه گردیده بود. این شهرستان در زمان صفویه و قاجار به اوج شکوفایی خود رسید و تغییرات اساسی در این شهرستان پدیدار شد و چندین قلعه و دروازه در آن ساخته شدند. در سال ۱۳۱۰  اولین خیابان در این شهر ساخته شد و از آن زمان به بعد شهر به سرعت وارد فاز توسعه گردید و به شکل امروزی درآمد. نام این شهر  در ابتدا قمشه بوده که از دو کلمه قم و شه به معنی آب روان گرفته شده بود ولی در سال ۱۳۰۵ نام شهرضا بر آن گذاشته شد. بعد از سال ۱۳۵۷ نام این شهر به مدرس‌ شهر تغییر پیدا کرد اما با تصمیم مجلس دوم دوباره نام آن به شهرضا مبدل شد. این شهر از لحاظ موقعیت جغرافیایی در فلات مرکزی ایران و در دامنه رشته‌ کوه‌ های زاگرس مرکزی قرار گرفته است. در قسمت جنوب و قسمت غرب این شهرستان نواحی کوهستانی و در قسمت شمال شرقی آن نواحی کویری قرار گرفته اند. این شهرستان به خاطر همین موقعیت جغرافیایی خود، جزو نواحی خشک و نیمه خشک به حساب می آید و دارای آب‌ و هوای متفاوتی می باشد. قسمت‌ های جنوب و جنوب غربی آب‌ و هوای کوهستانی دارند، نواحی شرقی آب‌ و هوای گرم و خشک دارند و بخش مرکزی هم آب‌ و هوای معتدل دارند. میزان دمای سالانه این شهرستان در تابستان به ۳۶ درجه سانتی‌ گراد و حداقل دما در زمستان به ۳.۵ درجه سانتی‌ گراد می‌ رسد. میزان  بارندگی شهرضا بسیار کم است و از این رو یکی از کم باران‌ ترین مناطق اصفهان به حساب می آید، میزان بارش سالیانه در شهرضا ۱۴۰ میلی‌ متر تخمین زده شده است.
 

این شهرستان شامل بخش‌های زیر می‌ باشد:

 
شهرها:
منظریه و شهرضا
 
دهستان:
دهستان دشت، دهستان کهرویه، دهستان منظریه و دهستان اسفرجان
 
روستاها:
مهیار، افتخاریه، پرزان، امامزاده علی اکبر، اسفه، محمدیه، قصرچم، کهرویه، هوک، یحیی آباد، زیارتگاه، ولندان، ماران، قوام آباد، سولار، بوان و ....
 

جای‌ های دیدنی شهرستان شهرضا


 
 
امامزاده شاه‌ رضا
یکی از مکان های دیدنی این شهر امامزاده شاه رضا می باشد که قدمت آن به دوره صفویه باز میگردد و به دستور شاه اسماعیل اول ساخته شده است. طبق اسناد تاریخی شاهرضا در زمان امام رضا علیه السلام به کوه این شهر رفته و در آنجا پنهان شده ولی بعد توسط مامورین دستگیر و سرش از تنش جدا گردیده است. اگر شما هم  از طرفداران مکان های تاریخی هستید دیدن این امامزاده برای شما خالی از لطف نیست. اگر راهتان به شهرضا افتاد حتما سری به این بنا بزنید.


 
مسجد جامع شهرضا
یکی دیگر از مکان های مذهبی تاریخی شهرضا مسجد جامع آن است که در مرکز شهر و ورودی بازار قدیمی قرار گرفته است. قدمت این مسجد به دوره سلجوقی باز میگردد. گنبد این بنا دارای ارتفاع ۱۰ متر و مناره‌ ی آن با ارتفاع ۱۵ متر می باشد و سبک معماری آن از نوع ضربی می باشد که در ساخت آن آجر ساده مورد استفاده قرار گرفته است. هم چنین این بنا شبستانی بزرگ، محرابی نقاشی شده و منبری سنگی دارد. تاریخ احداث این اثر گران‌ بها طبق لوحی که در سال ۷۳۹ نگاشته شده به قرن هشتم هجری باز میگردد.


 
کاروانسرای ملک
این کاروانسرای در قسمت شمالی شهرستان شهرضا و در همسایگی امامزاده شاهرضا در مسیر اصفهان به شیراز قرار گرفته است. این کاروانسرا نظیر دیگر بناهای عصر عباسی در زمین مستطیل شکل و به صورت چهار ایوانه بنا گردیده  و در وسط آن حوض آب بزرگی وجود دارد که آب آن به مصرف کاروانیان و زائران حاضر در کاروانسرا می‌ رسیده است. این آب از طریق جنوب شرقی کاروانسرا با معابر تنگ و طولانی با پیچ  و خم به کاروانسرا وارد می‌ شده و از سمت شمالی کاروانسرا خارج می‌ گردیده است. تامین آب کاروانسرا از طریق چشمه‌ ای بوده که از کوه مجاور امام‌ زاده جاری بوده که در حال حاضر علاوه بر خشک شدن، حوض وسط نیز تخریب شده است.


 
کاروانسرای امین آباد
کاروان‌ سرای امین‌آباد یکی از آثار ملی ثبت شده می باشد که در شهرضا واقع گردیده است. معماری این کاروانسرا خبر از قدمت آن مربوط به دوره صفوی می دهد. کاروان‌ سرای امین‌ آباد از بنای هشت‌ ضلعی تشکیل شده  که همین امر یکی از ویژگی‌ های معماری آن به شمار می آید. این کاروانسرا در گذشته بسیار اهمیت داشته چرا که دارای مسجد، حمام و آب‌ انبار می باشد. کاروان‌ سرا امین آبد از سنگ و آجر  بنا گردیده و سقف‌ های گنبدی‌ شکل زیبایی دارد که چشم هر گردشگری را به خود جذب میکند.


 
کبوتر خانه شهرضا
اگر گذرتان به شهرضا افتاده باشد حتما ساختمان های استوانه ای شکلی را که در این شهر وجود دارد مشاهده کرده اید. این ساختمان های استوانه ای به کبوترخانه ها معروف هستند که مکانی برای تجمع کبوترها به شمار می آیند و از این طریق از کود آنها استفاده میکنند. از زیباترین کبوترخانه ها میتوان به کبوترخانه های شهرضا اشاره کرد.


 
بازار بزرگ و چهار سوق شهرضا
این بازار که از جمله بازار‌های قدیمی کشور به حساب می آید به شکل حیرت آوری در دل بافت قدیمی شهر طی قرون گذشته گسترش پیدا کرده است. این بازار از کاروانسرا‌ها و اماکن قدیمی تشکیل شده است. در مرکز بازار چهار سوقی واقع شده که گنبدی آجری بر فراز آن ایجاد گردیده که از جمله آثار تاریخی این شهر به شمار می آید. برای یک خرید لذت بخش به همراه دیدن اماکن تاریخی میتوانید به این بازار در شهرضا بروید.
 

افراد مشهور و مشاهیر شهرستان شهرضا

 
حبیب‌ الله هدایت
حبیب‌ الله هدایت که در سال ۱۲۹۹، در روستای عطاآباد شهرضا متولد گردید و یکی از  پزشکان نامدار ایرانی به شمار می آید. وی تخصص خود را در زمینهٔ زنان و بهداشت عمومی در زمان تحصیلش در فرانسه و در زمینهٔ علوم تغذیه در انگلیس دریافت کرد. پس از بازگشتش به ایران انستیتو علوم تغذیه، انجمن دیابت ایران و انستیتو بهداشت کار را تأسیس کرد. ایشان مؤلف شش کتاب و ده‌ ها گزارش و مقاله تحقیقاتی در زمینه صنعت غذا می باشد. از او به عنوان پدر علم تغذیهٔ ایران یاد می‌ کنند. وی در سال ۱۳۹۲ و در 17 مهر به رحمت ایزدی پیوست.


منبع: راسخون